Cijfers
In dit dossier staat een overzicht van de belangrijkste cijfers rondom arbeidsongeschiktheid en arbeidsongeschiktheidsverzekeringen.
Dit dossier is voor het laatst bijgewerkt op 14 mei 2025.
Aantal mensen dat arbeidsongeschikt is
Eind 2024 hadden 810.000 tot 814.000 mensen een arbeidsongeschiktheidsuitkering via de WIA, blijkt uit cijfers van het CBS. Dat is ongeveer 8 tot 9 procent van de beroepsbevolking.
Jaar | Totaal aantal personen |
---|---|
2020 | 758.440 |
2021 | 772.120 |
2022 | 783.380 |
2023 | 795.190 |
2024 | 816.000* |
2025 | 818.000* |
Aantal mensen dat arbeidsongeschikt raakt
Ieder jaar raakt een klein deel van de werkende bevolking arbeidsongeschikt. In 2019 ging het om 52.200 mensen, wat neerkomt op ongeveer 0,5 procent van de beroepsbevolking (VZinfo).
Mannen vs. Vrouwen
Vrouwelijke werknemers hadden in 2019 een iets hogere kans (ongeveer 0,6 procent) dan mannelijke werknemers (0,5 procent) om arbeidsongeschikt te worden
Uitstroom
Daarnaast is er ieder jaar ook uitstroom van mensen die arbeidsongeschikt zijn. Dit waren er 45.451 in 2019.
Verschillen per regio
Het aantal mensen dat arbeidsongeschikt is, kan sterk verschillen per regio. Zo ligt het aandeel mensen met een AOV-uitkering over het algemeen lager in de randstand en hoger in het Oosten en Zuidoosten van Nederland.
Hoogste percentage
In de onderstaande tien gemeenten ligt het percentage inwoners met een arbeidsongeschiktheidsuitkering het laagst.
# | Gemeente | Percentage met uitkering* |
---|---|---|
1 | Staphorst | 4,0% |
2 | Lansingerland | 4,1% |
3 | Midden-Delfland | 4,1% |
4 | Montfoort | 4,1% |
5 | Wassenaar | 4,1% |
6 | Oegstgeest | 4,2% |
7 | Blaricum | 4,3% |
8 | Diemen | 4,3% |
9 | Amstelveen | 4,4% |
10 | Nuenen, Gerwen en Nederwetten | 4,5% |
Laagste percentage
In de onderstaande tien gemeenten ligt het percentage inwoners met een arbeidsongeschiktheidsuitkering het laagst.
# | Gemeente | Percentage met uitkering* |
---|---|---|
1 | Staphorst | 4,0% |
2 | Lansingerland | 4,1% |
3 | Midden-Delfland | 4,1% |
4 | Montfoort | 4,1% |
5 | Wassenaar | 4,1% |
6 | Oegstgeest | 4,2% |
7 | Blaricum | 4,3% |
8 | Diemen | 4,3% |
9 | Amstelveen | 4,4% |
10 | Nuenen, Gerwen en Nederwetten | 4,5% |
Hoofdoorzaken arbeidsongeschiktheid
Psychische klachten zijn verreweg de meest voorkomende oorzaak van arbeidsongeschiktheid in Nederland.
In 2020 was ongeveer 42 procent van alle arbeidsongeschiktheidsuitkeringen toe te schrijven aan psychische of mentale stoornissen, blijkt uit cijfers van het CBS.
Voorbeelden van psychische aandoeningen.
- Een burn-out
- Depressie
- Angstoornis
Overzicht
Hieronder staat een overzicht van de oorzaken van arbeidsongeschiktheid.
Oorzaak | Aantal personen | Percentage |
---|---|---|
Psychische aandoeingen | 345.800 | 42,4% |
Ziekten van het bot- en spierstelsel | 154.300 | 18,9% |
Ziekten van het zenuwstelsel, oog en oor | 83.900 | 10,3% |
Ontwikkelingsstoornissen | 67.600 | 8,3% |
Ziekten van het hartvaatstelsel en bloed | 38.900 | 4,8% |
Algemene ziekten en hormoonaandoeningen | 37.200 | 4,6% |
Medische oorzaak onbekend | 29.200 | 3,6% |
Ziekten van het spijsverteringsstelsel | 19.100 | 2,3% |
Ziekten van de urinewegen en geslachtsorganen | 19.000 | 2,3% |
Ziekten van het ademhalingsstelsel | 15.200 | 1,9% |
Ziekten van huid en onderhuid | 3.200 | 0,4% |
Ziekte bij zwangerschap en bevalling | 2.100 | 0,3% |
Aantal mensen met een AOV
Omdat er geen verplichte verzekering is, heeft lang niet iedere zzp’er een private arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV) afgesloten. Volgens CBS/TNO-cijfers had in 2021 slechts 21,5 procent van de zelfstandigen zonder personeel een arbeidsongeschiktheidsverzekering (AOV).
Met andere woorden, bijna 4 op de 5 zzp’ers waren toen onverzekerd voor arbeidsongeschiktheid. Wel geven steeds meer zzp’ers aan iets geregeld te hebben voor dit risico (bijvoorbeeld via spaargeld of informele vangnetten).
In 2023 beschikte 65 procent van de zzp’ers over een financiële buffer of voorziening voor arbeidsongeschiktheid, blijkt uit cijfers van de Zelfstandigen Enquête Arbeid (ZEA).
Toch is het aandeel met een echte verzekeringspolis nauwelijks gegroeid ten opzichte van voorgaande jaren, stelt arboportaal.nl. Ter vergelijking: werknemers in loondienst zijn automatisch via de werkgever verzekerd en krijgen bij ziekte wettelijk 2 jaar het volledige loon doorbetaald en daarna eventueel een WIA-uitkering.
Bronnen
- CBS – aantal mensen met arbeidsongeschiktheidsuitkering
- Rekenkamer – aantal mensen dat arbeidsongeschikt is
- VZinfo – aantal mensen dat arbeidsongeschikt raakt
- Zelfstandigen Enquête Arbeid (ZEA)